Onderzoeksprojecten
Antibiotica profylaxe in kinderen met recidiverende luchtweginfecties (2017-2018)
Onderzoeker: Dr. Gert Jan Driessen, kinderarts infectioloog/immunoloog en Dr. L. Verhagen (WKZ, UMC Utrecht)
Luchtweginfecties bij kinderen zijn reden voor frequent artsenbezoek en één van de meest voorkomende redenen voor een ziekenhuisprogramma. Recidiverende luchtweginfecties komen voor bij 15-20% van de kinderen tussen 0-10 jaar. Dit leidt vaak tot groeiachterstand, verminderde deelname op school of kinderdagverblijf waarmee de gezonde ontwikkeling gevaar loopt. Over de huidige behandeling met profylactische antibiotica bestaan geen richtlijnen en is niet bekend wat het effect is op korte en lange termijn op het microbioom en de ontwikkeling van antibiotica resistentie. De studie wil deze effecten op kinderen met luchtweginfecties in kaart brengen. Afhankelijk van de uitkomsten kan een advies worden afgegeven voor het gebruik van profylactische antibiotica in de reguliere zorg ofwel het onnodige gebruik ervan te reduceren en daarmee ook de kans op ontwikkeling van resistente bacteriën.
Evaluatie risicofactoren voor diabetes en hart- en vaatziekten (2017-2018)
Onderzoeker: Dr. Mieke Houdijk, kinderarts-endocrinoloog en Dr. J. de Wilde (LUMC, Leiden)
Diabetes type 2 en hart- en vaatziekten komen bij mensen met een Surinaamse-Hindoestaanse herkomst veel vaker voor dan bij andere Nederlanders. Deze etnische groep maakt tien procent uit van de inwoners van Den Haag. Uit onderzoek blijkt dat ook de kinderen van deze herkomst insuline-resistent zijn en een hogere gemiddelde bloeddruk hebben. De lichaamsbouw van deze groep verschilt wat betreft vet- en spiermassa van andere etnische groepen. Het onderzoek wil nagaan of deze afwijkende lichaamsbouw van invloed is op het voorspellen van het verhoogde gezondheidsrisico. Daartoe zijn diverse meetprogramma’s ontwikkeld (o.a. TNO) om groeidiagrammen en antropometrische gegevens te verzamelen. Het onderzoek beoogt uiteindelijk tot een preventieprogramma te komen.
E-health tool “Ziek in beeld” (2022-2024)
Onderzoeker: Dr. M. van Veen, kinderarts en coördinator wetenschappelijk onderzoek kindergeneeskunde (JKZ) i.s.m. andere ziekenhuizen in Zuid-Holland
Een multicenter onderzoek naar de verbetering van informatievoorziening in de zorg voor kinderen, zoals koorts, op de spoedeisende hulp (SEH). Daartoe wordt een e-health tool (app) ontwikkeld voor de ouders om de informatie te optimaliseren en beter af te stemmen op de ouders. Met als doel vertraging te voorkomen in presentatie en behandeling bij zieke kinderen. Het blijkt in de praktijk niet mogelijk om duidelijk onderscheid te maken tussen koorts als gevolg van een onschuldige infectie en een ernstige infectie. Door middel van de app kunnen ouders na het bezoek aan de SEH duidelijk uitleg krijgen over het toekomstige verloop van de infectie van hun kind. Het online programma (schriftelijk en beeldmateriaal) bestaat uit zowel instructies aan de arts ten behoeve van het ontslaggesprek als informatie voor de ouders. Voor die laatsten moet het leiden tot meer zelfvertrouwen en inschatting van een mogelijke nieuwe hulpvraag voor hun kind.
Prikkelprogramma als nieuwe standaard voor autisme problematiek bij kinderen (2017-2018)
Onderzoeker: Dr. Hilgo Bruining, kinder- en jeugdpsychiater en onderzoeker
Ontwikkelingsstoornissen zoals autisme komen steeds vaker voor in een wereld waarin steeds meer prikkels zijn. Kinderen met autisme verwerken de zintuiglijke prikkels anders en ieder op een eigen manier. Het Wilhelmina kinderziekenhuis (UMC Utrecht) heeft een “Prikkelprogramma” ontwikkeld waarbij de prikkelverwerking per kind wordt uitgelezen om te begrijpen waarom er leer- en gedragsproblemen zijn. Dit programma heeft tot doel om te worden uitgebouwd tot de nieuwe standaard in Nederland. Dat maakt het mogelijk om alle kinderen niet alleen een eigen prikkelprofiel maar ook individuele begeleiding te krijgen.
Behandeling jeugdreuma verbeteren met vitamine B3 (2018-2019)
Onderzoeker: Dr. Bas Vastert, kinderreumatoloog en Dr. Jorg van Loosdrecht
Eén op de duizend kinderen krijgt de diagnose jeugdreuma. Bij deze auto-immuunziekte is het afweersysteem uit balans met als gevolg dat het eigen lichaam in de gewrichten wordt aangevallen. Jeugdreuma is nog niet te genezen. De huidige medicijnen kunnen de symptomen van jeugdreuma wel verminderen, maar hebben bijwerkingen en zijn erg kostbaar. De onderzoekers hebben ontdekt dat het afweersysteem is af te remmen door cellen te behandelen met vitamine B3. De resultaten van dit onderzoek moeten worden omgezet voor toepassing in de kliniek bij behandeling van jeugdreuma.
“Better care for the rare”. Een testprogramma voor nieuwe behandelingen in mini-orgaantjes van patiëntjes met genetische ziekten (2020-2023)
Onderzoekers: Dr. Sabine Fuchs, kinderarts metabole ziekten en Dr. Jeffrey Beekman, professor cellulaire ziektemodellen
Genetische ziekten zijn afzonderlijk zeldzaam, maar als groep komen ze veel voor. Er zijn alleen in Nederland al meer dan 10.000 gezinnen met een of meerdere kinderen met een zeldzame genetische ziekte. Deze ziekten zijn vaak ernstig en vormen een van de grootste doodsoorzaken van kinderen in Nederland. In het UMC- laboratorium kunnen de onderzoekers stamcellen van patiëntjes uit laten groeien tot mini-orgaantjes. De nieuwe behandelingen willen zij testen in deze orgaantjes van de patiënt. Naar verwachting zal minstens 15-20% van de kinderen reageren op geneesmiddelen die al in ontwikkeling zijn. Om ook geneesmiddelen die in de toekomst ontwikkeld worden te kunnen testen, zullen zij de mini-orgaantjes van patiëntjes opslaan in een biobank. Wanneer behandelingen effectief blijken in de mini-orgaantjes willen de onderzoekers deze toepassen bij de patiëntjes zelf. Hiermee streven ze naar betere behandeling van de vele kinderen met genetische ziekten die nu nog onvoldoende behandelopties hebben.
Onderzoek “Gevolgen Covid-19 op kinderen en jongeren met een chronische ziekte” (2020)
Onderzoekers: UMC/WKZ
Ook al lijken kinderen tijdens de coronacrisis ‘de dans redelijk te ontspringen, is er toch een toenemend aantal kinderen te zien met ‘Inflammatoir syndroom tijdens pandemie (Pandemic Inflammatory Syndrome)’. Daarbij is mogelijk sprake van een relatie tussen een Kawasaki-achtig ziektebeeld en Covid-19. Lange termijn effecten van de maatregelen kunnen groot en langdurig zijn. Het onderzoek richt zich op de (lange termijn) effecten van Covid-19 maatregelen op kinderen met een chronische ziekte in vergelijking met gezonde kinderen, alsmede met kinderen die Q-koorts hebben doorgemaakt. Er wordt gekeken naar mentale factoren, stressverschijnselen en chronische inflammatie.
PREN studie: een project om te starten met nationale samenwerking op het gebied van reproductieve nefrologie bij kinderen. (2021-2022)
Onderzoekers: Dr. Lely en Dr. Van Eerde (namens WKZ), Dr. Vos en Dr. Soonawala (namens JKZ/Haga)
De PREN (Pregnancy in Rare rEnal disease Network) heeft als doel om de zorg te verbeteren voor vrouwen en kinderen met een hoog risico zwangerschap. Daartoe willen de onderzoekers een tweede- en derdelijns multi-disciplinair nationaal netwerk opzetten voor reproductieve nefrolofie. Daarin zijn kindernefrologie, nefrologie, obstetrie en klinische genetica verenigd. Tevens hopen ze meer inzicht te krijgen in zwangerschap en erfelijke nierziekten door ziekte-specifieke uitkomsten te verzamelen.
The 030 Cohort Study, improving endocrine health outcome after severe of chronic childhood disease (2022-2026)
Onderzoeker: Dr. Hanneke van Santen, kinderendocrinoloog WKZ
Doel van het onderzoek is om latere negatieve effecten van ernstige of chronische ziekte bij kinderen te voorkomen of te verminderen. Dit gebeurt door data te verzamelen binnen de bestaande cohorten bij het WKZ om negatieve hormonale late effecten het voorkomen na ernstige of chronische goedaardige ziekte en de risicofactoren daarvan. Voor het verzamelen van de data maken de onderzoekers gebruik van de faciliteiten van het 030-lab. Het verkrijgen van data zal 3 jaar in beslag nemen waarna de uitkomsten zullen worden vergeleken met parallelle studies van kinderen met kanker en die met een gezonde jeugd.
Unbilical cord blood RNA expression test to diagnose bacterial infection in new borns (2022-2023)
Onderzoekers: Dr. M. van der Flier, kinderarts-infectioloog/immunoloog (WKZ) en Dr. M. van Veen, kinderarts (JKZ)
Een gezamenlijk onderzoek van WKZ en JKZ naar een testmethode om sepsis of meningitis op te sporen bij pasgeborenen. Het is wereldwijd één van de belangrijkste oorzaken van sterfte en ziekte bij baby’s. Doel van dit onderzoek is een snelle diagnostische test voor infectie te ontwikkelen, die niet belastend is voor de baby. Zonodig kan daarna een behandeling met antibioticum volgen. Dit voorkomt neurologische schade en kan onnodige ziekenhuisopname en intraveneuze antibiotische behandeling reduceren. De toepassing van RNA expressie biomarkers en analyse van niet-invasieve (navelstreng) bloedmonsters maken dit een innovatief project.
Young at Heart studie, jongeren 12-18 jaar met chronische ziekte volgen ter preventie van hart-en vaatziekte
Onderzoekers: Dr. H. Schipper, kinderarts en fellow kindercardiologie en Dr. S. Nijhof, kinderarts sociale pediatrie (WKZ)
De Young at Heart studie wil de leefstijl en ziekte-geassocieerde risicofactoren van jongeren van 12-18 jaar met een chronische ziekte in kaart brengen en vergelijken met de leefstijl en risicofactoren van gezonde leeftijdsgenoten. Hiermee kan een belangrijke bijdrage worden geleverd aan de preventie van vroege hart- en vaatziekten bij kinderen met een chronische ziekte in de nabije toekomst. Circa 200 kinderen van deze doelgroep worden gevolgd in het prospectieve PROactive cohort. Het nieuwe onderzoek moet uitkomsten hierin gaan implementeren.